Oververhit val ik de tandartspraktijk binnen. Terwijl ik mij excuseer voor mijn klamheid, vlei ik mij neer in de tandartsstoel. "Op de fiets gekomen? Dat is sportief," merkt de tandarts op. "De fietspaden in Vlaanderen zijn tegenwoordig goed." Ik knik, maar kan het niet laten om toch nog even mijn gal te spuwen over de Kapelsesteenweg. Want daar ligt nog altijd dat moordstrookje.
Woord van het Jaar
Fietsers die vanuit Brasschaat naar Kapellen rijden, wacht ter hoogte van Ekeren een onaangename verrassing. Het fietspad, eerst nog keurig afgescheiden van de weg, wordt stilaan smaller. Voorbij de Heilig Hartkerk kun je er niet meer omheen. Langs de brede autoweg slingert zich een minimaal strookje voort. Een zogenaamd moordstrookje. Fietsers zonder vaste hand kunnen hier beter even rechtsomkeert maken.
Het moordstrookje is verkozen tot Woord van het Jaar, zo maakte Van Dale bekend. Dit minimalistische fietspad dateert uit de jaren vijftig, zestig en zeventig, toen de auto nog volop vrijspel kreeg. Kenmerkend aan moordstrookjes is dat ze smal zijn. Angstvallig smal zelfs. Het exemplaar langs de Kapelsesteenweg telt hooguit zestig centimeter. Die iele belijningen gaan samen met duizelingwekkende verkeersomstandigheden. Auto's en trucks zoeven voorbij met snelheden tot zeventig kilometer per uur. Tegen schemering waagt hooguit een verdwaalde wielertoerist zich er nog op. Maar uitzonderingen zullen er altijd zijn.
Veel ongelukken
Wat ik laatst zag, deed mijn adem stokken. Een grijsaard was vastbesloten om zijn kleinkind fietsles te geven. Jawel, op het moordstrookje. De voorbijzoevende vrachtwagencombinaties leken hem niet te deren. Bompa slingerde buiten de witte lijn heen en weer, één hand aan het stuur en met zijn andere hand ondersteunde hij het kinderfietsje. De voorbijzoevende automobilisten en truckers wisten nog net op tijd een ruk aan het stuur te geven.
Hoewel het moordstrookje al ruim zestig jaar de Belgische lintwegen tekent, draagt het die naam nog maar kort. Lange tijd spraken we nog gewoon van 'fietspad'. De naam 'moordstrookje' dook volgens VRT-taalraadsman Ruud Hendrickx pas afgelopen zomer op in de krantenkoppen. Door het warme weer waren er veel fietsers op de been, wat in combinatie met de smalle fietspaden regelmatig tot ongelukken leidde.
Vermoorde onschuld
Groen-fractieleider Björn Rzoska vond het wel een mooie term, dat moordstrookje. De afgelopen maanden nam hij het woord een aantal keer in de mond, maar dat werd hem niet in dank afgenomen. Te scherp, oordeelden N-VA en Open VLD.
Daar zit natuurlijk wat in. Het woord 'moord' veronderstelt automatisch een dader en een slachtoffer; zonder actoren is het een inhoudsloos begrip. Het moordstrookje roept dus een voorspelbaar scenario op. De argeloze fietser haast zich door de verkeersjungle, links en rechts ingehaald door brullende roofdieren. Plots doemt er vanuit het donker een monstertruck met grijnzende koplampen op. Ontkomen kan niet meer. Het moordstrookje fungeert als de onschuldige plaats van het delict.
Daar zit 'm nu de pijn. Het moordstrookje schuift de schuld in de schoenen van de automobilist. Dat doet natuurlijk geen recht aan de complexe werkelijkheid. Want als bompa plots op de Kapelsesteenweg ten val was gekomen, bijvoorbeeld door een onhandige manoeuvre van kleinzoon, dan waren de rampen niet te overzien geweest. Een toevallig passerende automobilist had een levenslang schuldgevoel niet meer kunnen ontwijken. En dat terwijl het moordstrookje zelf de vermoorde onschuld speelt.
Daar zit 'm nu de pijn. Het moordstrookje schuift de schuld in de schoenen van de automobilist. Dat doet natuurlijk geen recht aan de complexe werkelijkheid. Want als bompa plots op de Kapelsesteenweg ten val was gekomen, bijvoorbeeld door een onhandige manoeuvre van kleinzoon, dan waren de rampen niet te overzien geweest. Een toevallig passerende automobilist had een levenslang schuldgevoel niet meer kunnen ontwijken. En dat terwijl het moordstrookje zelf de vermoorde onschuld speelt.
Mangomoment
Juist daarom wordt het tijd voor een mangomoment. Dat woord werd in Vlaanderen als tweede genomineerd. Het onstond in het UZ Gasthuisberg in Leuven, tijdens een reportage voor de reeks Via Annemie. Annemie Struyf vroeg aan een patiënte wat haar een plezier zou doen. De vrouw antwoordde dat het lang geleden was dat ze voor het laatst een mango had geproefd. Bij een volgend bezoek bracht Stuyf een mango mee, wat een prachtig mangomoment opleverde. De vrouw straalde van geluk.
Als het een beetje meezit, komt er in 2019 ook voor fietsers een mangomoment. In de vorm van veilige fietspaden dan. Ik nomineer daarom nu alvast de mangostrook. Want een breed en afgescheiden fietspad - daar gaat toch iedereen van stralen?
Reacties
Een reactie posten