Gedaan met de monopoliepositie van journalisten! Door de opkomst van sociale media en de blogosphere
kruipt de burger steeds vaker in de rol van journalist of reporter. Er klinken zelfs geluiden dat in het jaar 2021 de helft van het nieuws door burgers zal worden
geproduceerd. Woorden als ‘democratische journalistiek’; ‘grass-root journalism’
en ‘user-generated content’ markeren een nieuw fenomeen: de burger grijpt steeds vaker naar het toetsenbord.
Journalisten en copywriters zien het met lede ogen aan. Maar zijn blogs en
tweets wel concurrentie voor professionele content?
Participatieve journalistiek
Ook blogs en vlogs zijn een vorm van
journalistiek. Participatieve journalistiek, zo noemen Bowman en Willis
(2003:9) het. Burgers spelen daarbij een actieve rol bij de nieuwsvergaring.
Het doel daarbij zou zijn: “het verstrekken van onafhankelijke,
betrouwbare, accurate, wijdverbreide en relevante informatie, die de democratie
nodig heeft”. Bij die intentie kun je je vragen
stellen. Want posten bloggers hun avonturen wel met het oog op de democratie?
Of handelen ze toch vooral vanuit hun eigen interesses, of uit verlangen naar een plaatsje aan tafel bij Pauw & Witteman?
De tekstschrijvers van MyHeimat
De Duitse professor communicatiewetenschappen
Romy Fröhlich deed onderzoek onder 153 schrijvers van de Duitse burgernieuwssite
MyHeimat. Uit haar studie (Journalism 13 (8), 2012) blijkt dat de meeste schrijvers ervaren zijn in
het creëren van content. Ongeveer een derde publiceerde ook al eens in traditionele
media. De schrijvers hebben een bovengemiddeld opleidingsniveau,
maar minder hoog dan dat van traditionele journalisten, waarvan ongeveer
driekwart een universitair diploma heeft. Dat kan natuurlijk ook te maken
hebben met het karakter van MyHeimat. De site vraagt eerder regionale kennis dan een academische graad.
Linkse media
Toch verschillen de schrijvers van
MyHeimat verder maar weinig van professionele journalisten. Qua levensstandaard,
leeftijd, politieke richting en engagement komen beide content creators verrassend overeen. Sterker nog:
veel mythes kunnen zo de prullenbak in. Zo blijkt er weinig te kloppen van het beeld van de progressieve linkse media en de conservatieve rechtse burger. De
burgerjournalisten blijken zelfs nog iets progressiever dan hun professionele
collega’s. Ook beschouwen de schrijvers van MyHeimat zichzelf niet als
concurrentie voor de bestaande nieuwsmedia, maar eerder als een welkome aanvulling.
Verschillende insteek
Professionele journalisten en
bloggende burgers: ze hebben verrassend veel gemeen. Sterker nog: soms vallen ze samen. Acht procent van de burgermedia blijkt te
bestaan uit professionele journalisten en copywriters. Professionals en amateurs bedienen
hetzelfde publiek, maar vanuit een verschillende insteek. Professionals zijn hoger opgeleid en schrijven andere berichten. Ze nemen niet
hun eigen belevingswereld als norm, maar vertrekken vanuit actualiteit en
relevantie. De hobbyjournalist doet het toch vooral voor zijn eigen plezier, of
om zijn creativiteit of ideeën kwijt te kunnen.
Geen reden om in te pakken
Zijn burgerjournalisten en
professionele journalisten dus concurrenten? Niet als het aan Fröhlich ligt. De zogenaamde user-generated content vervult een niche in het journalistieke landschap. Een slimme journalist doet er zijn
voordeel mee. Burgerjournalistiek biedt namelijk ervaringen uit de eerste hand. Bij
een aanrijding of ramp is een burger toch meestal als eerste ter plaatse. Ook zinderende
volkwoede op twitter kan zomaar uitmonden in een goed verhaal. Sociale media bieden een eindeloze stroom informatie over wat er onder de brede
bevolking leeft.
Reacties
Een reactie posten